Het ophangen van een kroon, een lastig karwei

Een verslag van Neo Event Engineering (neoamsterdam.com):

Zo maar twee projecten…..

Gedurende de afgelopen jaren hebben wij, Neo Amsterdam, gespecialiseerd in mechanische montage en hef- en hijstechniek, aan diverse mooie projecten mogen meewerken naast de ambachtslieden van Brink & van Keulen, waarbij wij het (ver)plaatsen van de veelal unieke stukken voor onze rekening mochten nemen.

Hierbij kwamen wij niet zelden op unieke lokaties, variërend van het vroeg-middeleeuwse Paushuis in het hart van stad Utrecht tot grote, moderne hotels bij onze oosterburen en van het kleinste kapelletje in een dorpje in de Betuwe tot het statige Paleis Noordeinde in Den Haag.

Het afgelopen jaar waren er twee opdrachten die er uitsprongen, de Singelkerk te Amsterdam en de Lutherse Kerk te Middelburg.

In de Singelkerk aan de Singel te Amsterdam, hartje centrum, hangen twee mooie grote, massieve kronen die in de tijd werkelijk ZWART waren geworden. We zijn natuurlijk ondertussen wel wat gewend, maar hier was nu eens met recht eer te behalen aan een goede poetsbeurt!

sk1   sk2

Foto1. Medewerkers van Neo demonteren de ‘zwarte’ kronen in de Singelkerk te Amsterdam.

Foto2. Eén van de kronen in de werkplaats van B&vK met moderne electra en weer blinkend gepoetst!

Zoals te doen gebruikelijk werd vooraf een lokatiebezoek ingepland op basis waarvan de specifieke situatie kon worden ingeschat en de voorbereidende werkzaamheden uitgevoerd. Hoewel de kronen een typische uitstraling hadden (Duitse makelij wellicht?) zagen we verder weinig onoverkomelijk-heden. Normale gang van zaken is dat een kroon wordt gedemonteerd door het afnemen van de armen, waarna met behulp van een takel de stam naar beneden wordt gelaten.

De onderdelen worden gemerkt, verpakt en vervolgens naar de werkplaats van B&vK getransporteerd waar de nodige werkzaamheden, technische onderhoud, polijsten, etc. worden uitgevoerd.

In dit geval, echter, bleken de armen niet eenvoudig te demonteren, wat betekende dat de kronen volledig in losse onderdelen uit elkaar dienden te worden gehaald, en dat waren er nogal wat! Alleen de stam, die ook volledig gedemonteerd diende te worden, bleek al uit tientallen losse onderdelen te bestaan. Bijkomend gevolg was dat het terugplaatsen nogal wat voeten in de aarde zou kunnen gaan hebben. Na het nodige meetwerk kwamen we tot de conclusie dat wanneer de juiste route zou worden gekozen, via de dubbele achterdeur en een hobbelig paadje door een binnentuin dat uitkomt aan de achterzijde van de kerk op de Herengracht, het mogelijk zou moeten zijn om straks na de werkzaamheden de kronen als gemonteerd geheel met een diameter van 1,80 m en een hoogte van 2,10 meter terug te brengen op hun vertrouwde plekje in de kerk. Hiervoor werd een speciaal voor deze situatie op maat gemaakte transportconstructie geconstrueerd en enkele weken later was het stel kronen, onder goedkeurende en bewonderende blikken van de betrokkenen, weer in vol ornaat terug in de kerk, prachtig opgepoetst en met vernieuwde electrische componenten weer klaar voor vele jaren trouwe dienst!

Het bijzondere aan de opdracht van de Lutherse Kerk in Middelburg was dat er nieuwe kronen zouden worden vervaardigd op de unieke, eeuwenoude en ambachtelijke wijze zoals alleen B&vK die nog beheerst in ons land. Het is natuurlijk prachtig dat het in ere houden van dit mooie ambacht wordt beloond met zo’n mooie opdracht!

Zoals de zeer betrokken heer Marien Louws van de kerk uitgebreid uit de doeken deed was het de bedoeling om de originele kronen uit de 17e eeuw te vervangen die door het toenmalige kerkbestuur ergens in de 18e eeuw voor schrootprijs waren verkocht (!) om daarmee (deels) de aanleg van moderne gasverlichting in de kerk te financieren. De heer Louws, die onder tussen de 80 jaren ruim was gepasseerd, had grondig onderzoek gedaan en had zelfs kopieen van de originele verkoop-afschriften!

Bedoeling was om de originele ophangpunten die nog aan het plafond op 17 meter hoogte (!) zichtbaar waren opnieuw te gebruiken. Het betrof een gesloten, gestuct plafond met rozetten om de drie originele ophangpunten, waardoor de ophangpunten niet vanaf zolder benaderbaar waren.

Verder was het ook niet mogelijk om met een voldoende grote hoogwerker binnen te komen, aangezien de zijdeur hiervoor te smal en de voordeur aan een smalle straat slechts met een natuurstenen trap toegang biedt aan de kerk.

Oplossing werd gevonden in de vorm van een maximaal uitgebouwde rolsteiger die in losse onderdelen naar binnen kon worden gebracht en vervolgens door onze geoefende mensen in elkaar kon worden gezet. Al met al 2 volle dagen werk met een team specialisten, maar het resultaat was er dan ook naar!

sk3  sk4

Foto1. De kerk met de houten voorbeeldkronen die nu snel zullen worden vervangen door de echte. Op de voorgrond dhr. Louws.

Foto2. De rolsteiger van 17 meter staat!

sk5   sk6

Foto3. Hoogtespecialisten werken aan de assemblage en montage van de nieuwe kronen.

Foto4. De eerste kroon hangt!

neologo